တီဘီလား... ဂ်ာနယ္ေက်ာ္မမေလး

မသိသူေက်ာ္သြား သိသူေဖာ္စားဆိုတဲ့ စကားပံုေလးရွိပါတယ္။ က်မတို႕ျမန္မာ့ေဆးပညာတြင္ ေဝဒနာကို ေဆးမတိုက္ဘဲ မ်က္စိမွလည္းေကာင္း၊ နားမွလည္းေကာင္း၊ ႏွာေခါင္းမွ လည္း ေကာင္း၊ အထိအေတြ႕မွလည္းေကာင္း ဓာတ္ႀကီးေလးပါးကို အေျခခံ၍ ကုသႏိုင္ေသာနည္း လမ္းမ်ားရွိေလသည္။ က်န္းမာေရးအတြက္သာမကဘဲ စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေန႔စဥ္ဘဝမွာ ဓာတ္သ ေဘာကိုနားလည္ၿပီး စားေသာက္ေနထိုင္လွ်င္ပင္ ေရာဂါဘယကင္းၿပီး အသက္ရွည္စြာ ေနထိုင္ႏိုင္ေၾကာင္းကို စာဖတ္သူမ်ားအတြက္ တစံုတရာအက်ဳိးေက်းဇူး ရေစျခင္းငွာ ဂ်ာနယ္ ေက်ာ္မမေလးရဲ႕ ျမန္မာ့ ေဆးပညာစာအုပ္ထဲမွ ဓာတ္ပညာျဖင့္ ေဆးကုသခဲ့ျခင္းမ်ားကို ျပန္လည္တင္ျပေပးလိုက္ပါသည္။

(၁)
“ ေဒၚမမေလးေခါင္းေလွ်ာ္ရန္အတြက္ ေအာက္ထပ္ကိုအခုဆင္းခဲ့ပါ၊ အားလံုးအဆင္သင့္ရွိ ေနပါၿပီ” ေမာ္စကိုၿမိဳ႕ ႏိုင္ငံျခားယဥ္ေက်းမႈဌာန ဆက္သြယ္ေရးအသင္းခ်ဳပ္ႀကီး၏ ဧည့္ခံအဖြဲ႕မွ မစၥတာဒရန္ေနာ့က ဟိုတယ္ေအာက္ထပ္မွ တယ္လီဖုန္းျဖင့္ အေၾကာင္းၾကား ေနသည္။ ထိုေန႔အဖို႔ နံနက္စာစားၿပီးသည္ႏွင့္ အျပင္ထြက္စရာအစီအစဥ္မ်ားရွိေန၏။ ေခါင္းေလွ်ာ္ေနလွ်င္ အခ်ိန္ၾကန္႔ၾကာဖြယ္ရာ ရွိမည္စိုးလွသျဖင့္ ကၽြန္မက ကၽြန္မေခါင္းေလွ်ာ္ ေနလွ်င္ အခ်ိန္ၾကန္႔ၾကာေနမည္ စိုးရိမ္ပါသည္၊ အခ်ိန္မရွိေတာ့ပါ၍ ယေန႔အဖို႔ ေခါင္းမေလွ်ာ္လိုေသးေၾကာင္း ျပန္ေျပာလိုက္ပါသည္။
“နာရီိဝက္အခ်ိန္ရွိပါတယ္၊ ေနာက္မက်ပါဘူး၊ ေခါင္းေလွ်ာ္ရန္ေျပာထားၿပီးပါၿပီ၊ အခုဆင္းခဲ့ပါ”
နံနက္စာစားၿပီးလွ်င္ၿပီးျခင္း အျပင္ထြက္ၾကရန္ရွိသည့္အတြက္ ကၽြန္မတို႔အဆင္သင့္ အဝတ္ လဲထားၿပီးကုန္မွ ေခါင္းေလွ်ာ္ရန္ဝန္ေလးေနသည္။ သို႔ေသာ္ စီစဥ္ထားၿပီးပါၿပီိဟု ဧည့္ဝတ္ ေက်စြာဖိတ္ေခၚေနျခင္းကိုအားနာ၍ တကၠသိုလ္ေက်ာ့ရွင္းႏွင့္ ႏွစ္ေယာက္ေအာက္သို႔ဆင္း သြားၾကသည္။ ေမာ္စကိုၿမိဳ႕ က်မတို႔တည္းခိုေနေသာဟိုတယ္မွာ အမ်ဳိးသားဟိုတယ္ႀကီး ျဖစ္သည္။ ဟိုတယ္ေအာက္ဆံုးထပ္၌ ဆံပင္ညွပ္အခန္း၊ ဆံပင္အလွျပဳျပင္သည့္အခန္း၊ လက္သည္းလွီးျဖတ္ ေဆးဆိုးေပးသည့္ အခန္းမ်ားရွိသည္။

နံနက္ေစာေသး၍ အခန္းထဲတြင္လူရွင္းေနသည္။ ဝင္ဝင္ခ်င္း ေယာက်္ားမ်ားဆံပင္ညွပ္သည့္ ေနရာ၊ ေနာက္ဘက္အခန္း၌ မိန္းမမ်ားအတြက္ ေခါင္းေလွ်ာ္ရန္၊ ဆံပင္အလွျပင္ေကာက္တြန္႕ ရန္ ဓာတ္ခြက္ကရိယာတန္ဆာမ်ား ထားရွိသည္။ က်မတို႔အခန္းထဲဝင္သြားၾကေသာအခါ အဝတ္အျဖဴ၊ ေဘာင္းဘီအနက္ဝတ္ထားသည့္ ရုရွားအဖိုးႀကီးတေယာက္က ခရီးဦးႀကိဳျပဳကာ မွန္ခံုေရွ႕ရွိကုလားထိုင္မ်ားတြင္ ထိုင္ေစသည္။ ဂ်ပန္ျပည္ရွိ ေခါင္းအလွျပဳျပင္ရာဆိုင္ခန္း အတိုင္းပင္ ဆံပင္ေကာက္သည့္၊ တြန္႔သည့္ကရိယာတန္ဆာပလာမ်ား စံုစံုလင္လင္ေတြ႕ ရသည္။ ေရစိုစိုဆံပင္ကို အလိုရွိသလိုပံုေနပံုထား ျပဳျပင္ဖန္တီးကာ အသားက်ေအာင္ ဓာတ္ခြက္ေအာက္၌ ေခါင္းစြပ္ထားရန္ ဓါတ္ခြက္ႀကီးမ်ားမွာ တစ္ဘက္ခန္းတြင္ရွိသည္။

ဆိုဗီယက္အမ်ဳိးသမီးမ်ားမွာ အျခားႏိုင္ငံမွအမ်ဳိးသမီးမ်ားကဲ့သို႔ပင္ အလွျပဳျပင္ၾကကာဆံပင္ မ်ားေကာက္တြန္႕ၾကလွ်က္ လက္သည္းနီ၊ ႏႈတ္ခမ္းနီဆုးၾကသည္။ မိန္းမတို႔သဘာဝအတိုင္း တင့္တယ္လွပေအာင္ျပင္ဆင္ရာ၌ အေရာင္အဆင္း အဆန္းအျပားေရြးခ်ယ္စံုမက္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ရုရွားအဖိုးႀကီးက ကၽြန္မကုလားထိုင္ေနာက္မွရပ္လ်က္ ေခါင္းေနာက္တြင္ထံုးထားေသာ ဆံပင္ကို ေျဖခ်ေနေသာအခါ အိုင္စီအက္(စ္) ဦးေက်ာ္မင္း၏ “ သံကန္႔လန္႔ကာေနာက္ေဖး ေပါက္မွ” ဟူေသာ ေဆာင္းပါးထဲ၌ ေမာ္စကိုဟိုတယ္၌ ေယာက်္ားေခါင္းကိုဆံပင္ညွပ္ေပး ေသာမိန္းမဆံပင္ညွပ္သမားအေၾကာင္း ေရးထားပံုကို သြားသတိရမိသည္။ မိန္းမအလွကို ေယာက်္ားကျပဳျပင္ေပးသည္မွာလည္း စိတ္ဝင္စားဖြယ္ရာျဖစ္သည္။ ဆံပင္ေျဖခ်ၿပီးေနာက္ ရုရွားဘာသာစကားျဖင့္ ၿပံဳးခ်ဳိစြာေျပာေလသည္။ ဘာေျပာေနမွန္းနားမလည္၍ ကၽြန္မေခါင္းကို ပြတ္ျပကာ ေခါင္းေလွ်ာ္ေပးရန္အမူအယာျဖင့္ နားလည္ေအာင္လုပ္ျပသည္။
အဝတ္ျဖဴကို ကိုယ္ေပၚတြင္ရံုထားသည္။ ေခါင္းကိုကုလားထိုင္ေနာက္သို႔လွန္ခိုင္းၿပီး ဆံပင္မ်ား ကိုဇလံုႏွင့္ခံကာ ေရပိုက္လံုးကေလးကိုဆြဲယူၿပီး ေရျဖန္းခ်လိုက္သည္။ ဆပ္ျပာႏွင့္တေခါင္းလံုး အႏွံ႕အစပ္ပြတ္လ်က္ ဆပ္ျပာရည္မ်ားကို ကုန္စင္ေအာင္ အခ်ိန္ၾကာၾကာေရျဖန္းေလွ်ာ္ညွစ္ ေနေလသည္။ ေက်ာ့ရွင္းကေခါင္းမေလွ်ာ္၍ ေဘးမွထိုင္ကာၾကည့္ေနသည္။
ေရမ်ားကိုညွစ္လိုက္ၿပီးေနာက္ သံဘီးက်ဲႀကီးျဖင့္ ဆံပင္ေရွ႕မွခြဲ၍ၿဖီးလိုက္ၿပီး ဆံပင္ေကာက္ရန္ ေကာ္ရည္ပုလင္းကို ခံုေပၚမွလွမ္းယူလိုက္သည္။ ကၽြန္မကဆံပင္မေကာက္လိုေၾကာင္း ပုလင္းထဲမွအရည္မ်ားမဆြတ္ရန္ ေတာင္းပန္လိုက္သည္။ အခ်ိန္ၾကာေနလွ်င္ အားလံုးက ေစာင့္ေနရမည္ကိုစိုးသျဖင့္ျမန္ျမန္ကိစၥၿပီးေအာင္ သူ႔လက္ထဲမွဘီးကိုေတာင္းယူကာ ကၽြန္မ ဖာသာဆံပင္မ်ားကိုရွင္းသည္။ သူလုပ္ေပးမည္ဆိုသည့္အမူအယာျဖင့္ ဘီးကိုျပန္ယူသြားကာ ျဖည္းျဖည္းေဆးေဆး ရွင္းၿဖီးေနေလသည္။ ကၽြန္မမွာတထင့္ထင့္ႏွင့္ နာရီကိုသာခဏခဏ ၾကည့္မိသည္။ဆံပင္ရွင္ၿပီိး ဆံပင္ညွပ္ႏွင့္ ေရွ႕ကဆံပင္မ်ားကို ကုပ္ေပးကာေခါင္းကို ပိုက္ႀကီးအုပ္ပတ္စည္းလိုက္သည္။
ဓာတ္ခြက္ေအာက္သို႔ထိုခိိုင္းေတာ့မည္ကိုသိ၍ အခ်ိန္ကလည္းမရွိသျဖင့္ မထိုင္ႏိုင္ေတာ့ ေၾကာင္း၊ အျပင္သြားရန္ရွိေၾကာင္း နာရီကိုျပ၊ ေျခဟန္လက္ဟန္လည္းျပကာ ေခါင္းေပၚကပိုက္ ႀကီးကိုျပန္ေျဖလိုက္ရသည္။ ကၽြန္မလုပ္ပံုကိုအံ့ၾသကာ မ်က္လံုးမ်က္ဆန္ျပဴး၍ ပိုက္မေျဖရန္ တားျမစ္ေလသည္။ သူ႔စကားကိုနားမလည္ေသာ္လည္း အမူအယာမွာ ဆံပင္မေျခာက္ပဲ မသြားရန္တားျမစ္ရင္း ေခါင္းကပိုက္ကိုျပန္ခ်ည္ေပးသည္။ ထို႔ေနာက္ဓာတ္ခြက္ေအာက္တြင္ အထိုင္ခိုင္းသည္။ ဓာတ္ခြက္ေအာက္၌ သြားထိုင္ရကာ ၾကာေတာ့မွာပဲတတြတ္တြတ္ညည္းရင္း မၿငိမ္မသက္ျဖစ္ေနသည္။ ကိုယ့္အတြက္အေႏွာင့္အယွက္မျဖစ္ေအာင္ ဒါကိုပင္အထူးဂရုစိုက္ ေနရသျဖင့္ဆံပင္ေျခာက္ေအာင္ ဓာတ္ခြက္ေအာက္၌ နာရီဝက္ခန္႔ထိုင္ရမည္ကို စိတ္ထဲ၌ မသက္မသာ ထင့္ေနသည္။
နာရီကိုတၾကည့္တည္းၾကည့္ရင္းအခ်ိန္ကပ္ေန၍ ဘယ့္ႏွွယ္ရွိရွိဟု ဓာတ္ခြက္ႏွင့္ေခါင္းခြာကာ ထြက္လာမိသည္။ ဆံပင္မေျခာက္ေသးပဲ ဓာတ္ခြက္ေအာက္မွထရမလားဟု အဖိုးႀကီးၽႏႈတ္မွ မေက်မနပ္တတြတ္တြတ္ေျပာကာ က်န္ရစ္ခဲ့၍ “အဖိုးႀကီးေတာ့ စိတ္ဆိုးေတာ့မွာပဲ” ဟု ေက်ာ့ရွင္းက ေျပာေလသည္။ ေလွကားကိုအေျပးတက္၍ အခန္းထဲတြင္ေရစိုဆံပင္ကို သုတ္သီးသုတ္္ျပာထံုးကာ ထမင္းစားခန္းထဲသို႕ ျပန္ေျပးဆင္းလာၾကသည့္အခါ အားလံုးပင္ စားၿပီးကာနီးေနၾကေပၿပီ။ အခ်ိန္မီိရံုကေလးပင္ရွိသည္။ ကပ်ာကယာစားၿပီိးၿပီးခ်င္း အျပင္ သို႔ထြက္ရန္ ဟိုတယ္ေအာက္ထပ္၌ စုရံုးၾကရသည္။ အျပင္ဘက္ရွိ ျမေနေသာအေအးဓာတ္ ႀကီးကို ေမ့ေနေအာင္ ဟိုတယ္တခုလံုး အပူေငြ႕ေပးထား၍ ဟိုတယ္ထဲ၌ အေအးဒဏ္ကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ မခံစားရေပ။ အျပင္ထြက္ရန္ ဟိုတယ္မွန္တံခါးကို လက္ႏွင့္တြန္းဖြင့္ လိုက္သည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ တခဲနက္လံုးဝင္၍ ရိုက္ခတ္သည့္အေအးဓာတ္မွာ ရက္ရက္စက္စက္ ေအးျမ၍ မ်က္ႏွာစပ္ကာ နားေတြက်ဥ္သြားသည္။ တစ္ကိုယ္လံုးမွာ အေႏြးထည္မ်ား အထပ္ထပ္ ထပ္ဝတ္ထား၍ခံသာေသာ္လည္း တစ္ေခါင္းလံုးက်ဥ္တက္သြားသည္။ ဦးေႏွာက္ ခိုက္ေအာင္ မခ်ိမဆ့ံ က်ိန္းနာသြားေလသည္။ ဆံပင္စိုစိုေပၚ၌ အုပ္ခ်ည္ထားေသာ ပိုးပဝါကေလးကား ေရထိစိုရႊဲေနသျဖင့္ အေအးဓာတ္ႀကီးကို မကာကြယ္ႏိုင္ေပ။ ဟိုတယ္အျပင္ဘက္ ပလက္ေဖာင္းကို ေက်ာ္ျဖတ္ေျပးလာစဥ္ တေခါင္းလံုး ဆူးအပ္တို႔ျဖင့္ ထိုးေဖာက္ဆြံရသည့္အတိုင္း နာက်ဥ္ျပင္းျပကာ အခံရဆိုးလွသည္။

ခ်က္ျခင္းပင္ ကားထဲ၌ သုတ္မႏိုင္ သိမ္းမႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ႏွာေခါင္းမွႏွာရည္မ်ား တရေဟာ ယိုစီးက်လာေတာ့သည္။ အထပ္ထပ္ဝတ္ထားသည့္ ကိုယ္တြင္းကေႏြးေနလ်က္ ေခါင္းႀကီးက ေအးစက္ေနၿပီးလွ်င္ ေရခဲအတံုးႀကီးကိုေခါင္းေပၚ၌ ရြက္တင္ထားရသည့္အလား တစိမ့္စိမ့္ ေအးျမထံုက်ဥ္ကိုက္ခဲလာသည္။ ထိုေန႔ကလိုက္လံျပသေသာေနရာမ်ားကို ေအာင့္အည္း၍ ဟန္မပ်က္ၿပီးဆံုးေအာင္ ၾကည့္ရႈနားေထာင္ေနရသည္။ အေအးဓာတ္လြန္ကဲလႊမ္းမိုး၍ အပူဓာတ္ငုပ္ကာ ေမာ္စကိုတြင္ ထိုအျဖစ္ႏွွင့္အသံဝင္သြားေတာ့သည္။ ကၽြန္မစကားေျပာလွ်င္ အသံမထြက္။ တဖက္သားၾကားေအာင္ အားယူယူ၍ ေျပာဖန္မ်ားလွ်င္ ေမာပန္းလာသည္။ အသံထြက္ေအာင္အျပင္မထြက္ဘဲ ဟိုတယ္ထဲ၌ တရက္ႏွစ္ရက္ ဆက္၍ခိုေအာင္းေနလိုက္ လွ်င္ ႏွာေစးေပ်ာက္ကာ အသံထြက္လာမွာမုခ်သိေသာ္လည္း ေန႔စဥ္ပင္အေအးဓာတ္ႏွင့္ ထိေတြ႕ေနရသည္။ “ ေဒၚမမေလး အသံမထြက္ပါလား” ေျပာၾကလွ်င္ “ အေအးလြန္သြား လို႔ပါ” ဟုသာေျပာလိုက္ရသည္။ ကၽြန္မအသံဝင္ေန၍ ယဥ္ေက်းမႈဧည့္ခံအဖြဲ႕မွ မစၥမီရာက ဆရာဝန္ေၚရမလားဟု တဖြဖြေမးေနသည္။ ဆရာဝန္ေခၚရန္မလိုေၾကာင္း၊ ကၽြန္မတြင္ျမန္ မာေဆးမ်ားပါလာေၾကာင္း၊ ေခါင္းေလွ်ာ္၍ျဖစ္ရေၾကာင္းမေျပာခ်င္၍ အေအးမိ၍ အသံဝင္္ သြားျခင္းမွ်သာျဖစ္ေေၾကာင္း ေျပာျပလိုက္ရသည္။ ဆရာဝန္ေခၚမွာလက္မခံေသာ ကၽြန္မ အျဖစ္ကားကၽြန္မသာသိသည္။ ဆရာဝန္ေခၚရန္မလိုပါဟု ေျပာေနသည့္ၾကားထဲကပင္ အဖြဲ႕တြင္လိုက္ပါလာေသာ အခ်ဳိ႕သူမ်ားက ဆရာဝန္ေခၚရန္အတင္းလုပ္ၾကသျဖင့္ မေခၚရန္ ျမန္မာေဆးရွိေၾကာင္းကို ဇြတ္ေတာင္းပန္ရေတာ့သည္။ ဤတြင္ဆရာဝန္မေခၚလိုမႈေၾကာင့္ ဘာေရာဂါမ်ားရွိ၍ ဆရာဝန္မျပဝံ့သနည္းဟု ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ကုန္ၾကသည္။

(၂)
ကၽြန္မကား အဂၤလိပ္ေဆးဝါးကို လံုးဝစြန္႔လႊတ္လိုက္ၿပီးေသာ သူတေယာက္ျဖစ္ေပ၏။ အဂၤလိပ္ေဆးဝါး၊ ႏိုင္ငံျခားေဆးဝါးမ်ားႏွင့္ ကင္းရွင္းခဲ့သည္မွာ (၇) ႏွစ္ခန္႔ပင္ရွွိေပေတာ့မည္။
ကၽြန္မခင္ပြန္းဆံုးသြားသည့္အခါ၌ ကၽြန္မတြင္ျပတြင္ျပႆနာျဖစ္ေပၚလာသည္။ ဦးခ်စ္ေမာင္ ေနမေကာင္းျဖစ္ျဖစ္ျခင္း ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားေပ့ဆိုေသာ ဆရာဝန္ႀကီးမ်ားကို တစ္ဦးၿပီးတဦး ပင့္ကုသခဲ့ရ၏။ ဆရာဝန္တဦးက လူနာကို ဝက္သက္ဟုအနာစြဲကာ ဝက္သက္ေဆးေပးသည္။ ထိုဆရာဝန္ႏွင့္ မသက္သာ၍ေနာက္တဦးပင့္ျပန္ရာ ဝက္သက္ မဟုတ္ “ေက်ာက္”ဟု အနာစြဲကာ ေက်ာက္ေဆးေတြေပးျပန္သည္။ ထိုဆရာဝန္လက္အတြင္း ေရာဂါသည္းလာ၍ ေနာက္တဦးပင့္ရျပန္ရာ ေက်ာက္၊ ဝက္သက္ မဟုတ္ဘူး၊ ဦးေႏွာက္ေရာဂါ၊ ေက်ာရိိုး ေဖာက္ၾကည့္ရမည္။ ေဆးရံုပို႔ဟု ဆံုးျဖတ္သည္။ ေဆးရံုသို႔ပို႔၍ ေက်ာရိုးေဖာက္ၾကည့္ၿပီး ေနာက္တြင္ အသက္ေပ်ာက္သြားသည္။
စ၍ကိုယ္ပူသည့္ရက္မွ အသက္ေပ်ာက္သြားသည့္ရက္အထိ ေပါင္း ဆယ့္ႏွစ္ရက္မွ်သာလွ်င္ ရွိ၏။ မ်က္စိေအာက္တြင္ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အသက္ေပ်ာက္သြားပံုကို ႏွေျမာမဆံုးသျဖင့္ ေက်မနပ္ျဖစ္ရာကအစ ျပႆနာတစ္ရပ္ ေပၚလာရျခင္းျဖစ္သည္။
ထိုျပႆနာကား ဆရာဝန္သံုးဦး၏ သံုးမ်ဳိးေသာေဝဒနာစြဲမႈ ကြဲလြဲပံုကိုဘာေၾကာင့္ ကြဲလြဲၾက သနည္းဟု ဆင္ျခင္စဥ္းစားမိရာမွ ေနာက္ဆံုးတြင္ တကယ့္အေရးဆိုလွ်င္ အဂၤလိပ္ေဆးပညာ ဟာစိတ္မခ်ရဘူးလားဟု သံသယရွိလာသည္။ ထို သံသယကား သာမညသံသယမဟုတ္ဘဲ စဥ္းစားေတြးေတာတိုင္း ျပင္းထန္လာေသာသံသယ ျဖစ္လာခဲ့သည္။
အကယ္၍သာ လူနာရွင္တို႔၏ထံုးစံအတိုင္း “ ဆရာဝန္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ကုတာပဲ၊ သူ႔ေရာဂါႀကီး၍ ကုမရ၍သာ အသက္ေပ်ာက္ရတာ” ဟုေက်နပ္ေသာ စိတ္ရွိပါက အဂၤလိပ္ေဆးပညာကို သံသ ယ ျဖစ္မည္မထင္။ ယခုအခ်ိန္တိုင္အထိ တစ္ခုခုျဖစ္လွ်င္ အဂၤလိပ္ေဆးဝါး မွီဝဲျခင္းမွတပါး အျခား ဘယ္ေဆးမ်ဳိးမွေသာက္မည္၊ စားမည္၊ ယံုၾကည္ႏိုင္မည္ မဟုတ္သည့္အျဖစ္ႏွင့္ အဂၤလိပ္ေဆးဝါးသာလွ်င္ မ်က္စိေအာက္တြင္ ေပ်ာက္ေသာ္ရွိ၊ မေပ်ာက္ေသာ္ရွိ၊ ေသေသာ္ရွိ၊ မေသေသာ္ရွိ၊ လူတကာတို႔လိုက္နာက်င့္သံုးေနၾကေသာ လမ္းအတိုင္းအဂၤလိပ္ေဆးပညာကို အသက္အပ္၍ ေလာကႀကီးတြင္လူလုပ္ေနမည္သာ ျဖစ္ေလသည္။ ႏွေမ်ာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚရေသာ မေက်နပ္စိတ္ကစတင္ကာ သံသယရွိိလာေစသည္။ “ျမန္လိုက္တာ၊ ဘာေရာဂါနဲ႔ဆံုးတာလဲ” ဟုအသုဘရႈ သတင္းေမးသူမ်ား ကေမးၾကလွ်င္ အသုဘရွင္က အေျဖတိတိက်က်မေပးတတ္။ “ဘာေရာဂါႏွင့္ဆံုးမွန္း ကၽြန္မ မသိပါဘူး၊ ဆရာဝန္တစ္ဦးက ေက်ာက္၊ တစ္ဦးကဝက္သက္၊ တစ္ဦးက ဦိးေႏွာက္ေရာဂါလို႔ ေျပာၾကတာပဲ” ဟုေျပာရေသာ ကၽြန္မ၏ အေျဖကိုက က်မအား ေက်နပ္စရာမရွိေအာင္ျဖစ္ခဲ့ေပ၏။ ေက်ာက္၊ ဝက္သက္ ျဖစ္ရင္ အဂၤလိပ္ေဆးက ႏိုင္တာမဟုတ္ဘူး၊ ျမန္မာေဆးသာႏိုင္တာ၊ ျမန္မာသာကုႏိုင္တာဟု အသုဘရႈတြင္ ေျပာသြားၾကေသာစကားမ်ားမွာ နားထဲတြြင္စြဲက်န္ေနသည္။
ထိုအခါ ျမန္မာေဆးပညာသည္ တကယ္မ်ားထက္ျမက္သလားဟု ျမန္မာေဆးပညာကို အာရံုေရာက္သြားကာ အခ်ိန္ရလွ်င္ေဆးက်မ္းမ်ားကို စုေဆာင္းရွာေဖြဖတ္ရႈလ်က္ ျမန္မာ ေဆးဆရာမ်ားသို႔ တျဖည္းျဖည္းခ်ဥ္းကပ္ၾကည့္မိသည္။

ေတြ႕ဆံုရေသာ ျမန္မာဆရာမ်ားကား ေဆးက်မ္းကေလး တစ္အုပ္ႏွစ္အုပ္ဖတ္ကာ လက္ တည့္စမ္း၍ ဆိုင္းဘုတ္ခ်ိတ္ၿပီး ဆရာလုပ္ေနၾကေသာ ေဆးဆရာမ်ားႏွင့္သာ ေတြ႕ရသျဖင့္ ထိုဆရာတို႕အား အဂၤလိပ္ဆရာတို႔ထက္ ပို၍စိတ္ပ်က္သြားသည္။ ကၽြန္မ၏ျပႆနာအခက္ အခဲကား အဂၤလိပ္ေဆးဝါးလည္း သံသယရွိ၏။ ျမန္မာ့ေဆးဝါးလည္း မယံုၾကည္။ ေသာင္မတင္ ေရမက်၊ ဟိုမဟုတ္ သည္မဟုတ္ျဖစ္ကာ မဆံုးျဖတ္တတ္ေသာ အခက္အခဲႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ ထိုအတြင္း ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း မိုးတြင္းတြင္ျဖစ္ေနက် ဝမ္းကိုက္ေရာဂါ ေဝဒနာျဖစ္လာ၏။ ဝမ္းကိုက္လွ်င္ဆရာဝန္ေခၚကာ အယ္မာတင္ ေဆးမ်ားထိုးလိုက္လွ်င္ ေပ်ာက္သြားသည္။ ေပ်ာက္သြားသည္ဆိုသည္မွာ တစ္ခါတည္းစိတ္ခ်လက္ခ် ေပ်ာက္သြား ေသာအေပ်ာက္မ်ဳိးမဟုတ္။ ေရွ႕မိုးတြင္းက်ျဖစ္ဦးမွာပဲဟု အေသအခ်ာသိေန၏။ ငါးႏွစ္တိုင္တိုင္ ျဖစ္ေနေသာ ေဝဒနာအေတြ႕အႀကံဳေၾကာင့္ ရင့္ေနေသာအသိမ်ဳိးရွိေနသည္။
ေဝဒနာျပင္းလာ၍ ဆရာဝန္ေခၚကာထိုးေနက်ေဆးထိုးလိုက္လွ်င္ သက္သာေပ်ာက္ကင္း မည္ကိုသိပါ၏။ အဂၤလိပ္ေဆးကို သံသယျဖစ္ေနခိုက္ ထိုအေပ်ာက္မ်ဳိးျဖင့္ မေပ်ာက္ခ်င္ေတာ့။ ဘယ္ေတာ့မွ ျပန္မျဖစ္သည့္အေပ်ာက္မ်ဳိးသာ ေပ်ာက္ခ်င္ေသာေၾကာင့္ဆရာဝန္မေခၚေတာ့ဘဲ ဘယ္ႏွယ္လုပ္ရမလဲဟု စဥ္းစားေနမိရင္း ဘာေဆးမွမေသာက္ပဲ ေပေတခံေနသျဖင့္ လူလည္းေျမာ့လာ၏။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ေသခ်င္ေသပါေစ၊ ျမန္မာ့ေဆးပညာကို အသက္အပ္ၿပီး စူးစမ္းမည္ဟု စိတ္ပိုင္းျဖတ္လိုက္မိသည္။ ျပင္းျပလြန္းေသာလိုအင္ဆႏၵႏွင့္ အားထုတ္စူးစမ္းရွာ ေဖြလြန္းေသာေၾကာင့္ျဖင့္ပင္ ေရွးျမန္မာသမားေတာ္ႀကီးတဦးႏွင့္ေတြ႕ႀကံဳရကာ ကုသရာမွ ေဝဒနာခ်က္ျခင္းသက္သာသြားကာ အျမစ္ပါေပ်ာက္ကင္းသြားေတာ့၏။ ဆရာႀကီး၏ ကုသပံု ကုသနည္း၊ ခ်က္ျခင္းေပ်ာက္ပံုေပ်ာက္နည္းကို မ်က္ေျခမျပတ္ စူးစမ္း၏။ ဆန္းၾကယ္လွေသာ ကုနည္းကို ဘာေၾကာင့္သည္နည္းႏွင့္ေပ်ာက္ရသလဲဟု ဆရာႀကီးထံ၌ မရမကဇစ္ျမစ္ လိုက္ကာ မအားမေန မေပါ့မေလွ်ာ့အားထုတ္ေလ့လာရင္း ကြယ္ျမဳပ္ေနေသာ ေရွးျမန္မာ အမ်ဳိးသား ေဆးပညာ၏ထက္ျမက္ျခင္းရွိပံုကို ရိပ္မိလာေတာ့၏။

သံုးႏွစ္ခန္႔ဆည္းပူးေလ့လာသည္ႏွင့္ျမန္မာ့ေဆးပညာကို အနည္းငယ္ေခါက္မိလာကာ သေဘာေပါက္လာသည္။ ဂ်ာနယ္ေက်ာ္၊ ဟစ္တိုင္သတင္းစာအယ္ဒီတာ ဦးေစာဦး၊ ပလိပ္ ေရာဂါျဖစ္၍ ဆရာဝန္မေခၚေစရဘဲ အတင္းဝင္တားကာကိုယ္တိုင္လက္ေတြ႕ စမ္းသပ္ ကုၾကည့္ရာ ေပ်ာက္ကင္းသြားသည္။ ျမန္မာ့ေဆးကုနည္းျဖင့္ ေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိးကို ဆရာႀကီး၏ ခြင့္ျပဳခ်က္အရ လက္ေတြ႕စမ္းသပ္ကုၾကည့္ေလသည္။ ေယာက်္ား၊ မိန္းမ၊ ကေလး၊ လူႀကီး လတ္တေလာေရာဂါ၊ နာတာရွည္ေရာဂါႀကီး စသည္ျဖင့္ ေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိးအေထြေထြကိုပင္ မက အႏူအဝဲ၊ အနာႀကီးႏွင့္ အနာကေလး၊ ျမင္းဖု စသည့္အနာမ်ားကိုလည္း စမ္းသပ္ကုသရာ ေပ်ာက္ကင္းခ်မ္းသာကုန္ပံုမ်ားမွာ စိတ္ဝင္စားစရာျဖစ္ခဲ့သည္။ ဂ်ာနယ္တဘက္၊ သတင္းစာ တဘက္ အလုပ္မ်ားလွ်က္ႏွင့္ တဖက္တြင္နီးစပ္ရာ၊ ခင္မင္ရာလူမမာမ်ားကို ကုသိုလ္ျဖစ္ လက္ေတြ႕စမ္းသပ္ လိုက္ကုသေပးေလသည္။ ေဆးပညာကိုလိုက္စားစဥ္က အခ်ိန္မအား လပ္လြန္းသျဖင့္ သတင္းစာလုပ္ငန္းၿပီးခ်ိန္ ည- တခ်က္ ႏွစ္ခ်က္မွ ပညာကိုရွာမွီးခြင့္ရ၍ ညႏွစ္ခ်က္မွ ေနာက္တေန႔ မနက္မိုးလင္းအထိမအိပ္မေနေလ့လာခဲ့ရ၏။ ကၽြန္မအဖို႔တြင္ တညလံုးမလွဲမအိပ္ရ၍လည္း ေနႏိုင္၏။ တရက္၊ ႏွစ္ရက္၊ သံုးရက္ဆက္တိုက္ မိုးလင္းလည္းေနႏိုင္၏။ တညလံုးမအိပ္၍လည္း ေန႔လည္ေန႔ခင္း ခဏမွ် လွဲအိပ္သည္မရွိ။ သတင္းစာတိုက္ဖ်က္ပစ္ၾကစဥ္က သတင္းစာထြက္ရန္ ဆယ့္ငါးရက္ခန္႔ ပံုႏွိပ္တိုက္ သံုးတိုက္တြင္ ညလံုးေပါက္ သြားရိုက္ႏွိပ္ေန၏။ မိုးလင္း၍ သတင္းစာမ်ားနယ္ပို႔ၿပီးလွ်င္ တေန႔လံုးထိုင္အလုပ္လုပ္ေနသည္။ ထိုကဲ့သို႔ ေပေပေတေတ ထမင္းမွန္းဟင္းမွန္းမသိ အိပ္ပ်က္ခံလြန္းေသာေၾကာင့္ တေန႔ထက္တေန႔ ပိန္ခ်ဳံးလာသည္။ ဣရိယာပုတ္ကို ဆန္႔က်င္ လြန္း၍ က်န္းမာေရးကိုသိလ်က္ႏွင့္ ဂရုစိုက္ခြင့္မရ၊ ေနာက္ဆံုးတြင္ အရိုးေပၚအေရကပ္ကာ လဲေတာ့မည္ရွိေတာ့မွ် သတင္းစာတိုက္ကို ပိတ္လိုက္ကာ လြတ္ရာလြတ္ေၾကာင္းအေဝးသို႔ သြားေန၏။ ထိုအခါတြင္ေဆးပညာကို က်က်နန လိုက္စားႏိုင္ရန္အခါအခြင့္ ႀကံဳရသည္။ သစ္ပင္မ်ားကို ေရွးဦးစြာစမ္းသပ္စိုက္ၾကည့္၏။ ရွင္ေသာသစ္ပင္ကိုေသေအာင္၊ ေသေတာ့မည္ ရွိေသာသစ္ပင္ကို ရွင္ေအာင္၊ အသီးနည္းေသာသစ္ပင္ကို အသီးဖြင့္ၿဖိဳးေအာင္ စသည္ျဖင့္ သစ္ပင္မ်ားကို ပထမစမ္းသပ္ရ၏။ ထို႔ေနာက္မွ တိရစာၦန္မ်ားကို စမ္းသပ္ၾကည့္ရျပန္သည္။ အမ်ဳိးသားေဆးပညာ၌ ဓါတုေဗဒသေဘာ၊ ရူပေဗဒသေဘာမ်ား အက်ဳံးဝင္၍ စိတ္ဝင္စား လွသည္။ အရိုးေပၚအေရကပ္ေနေသာ ကိုယ္ခႏၱာကို၊ ရုပ္ကိုလည္း နည္းမွန္လမ္းက် ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ စမ္းသပ္ျပဳျပင္ၾကည့္ေလေတာ့သည္။

(၃)
အေဝးတြင္ေလးငါးလျဖင့္ ဝၿဖိဳးစိုျပည္သြားေအာင္ ေဆးပညာျဖင့္စမ္းသပ္ျပဳျပင္ခဲ့သည့္ အျဖစ္ကို ကၽြန္မႏွင့္နီးစပ္သည့္သူမ်ားသာလွ်င္ သိၾကသည္။ ေတာ္ရံုရင္ႏွီးရံုေလာက္ႏွင့္ ျမန္မာ့ေဆးပညာကို ကၽြန္မလိုက္စားေနမွန္းမသိႏိုင္။ အဂၤလိပ္ေဆးဝါးမ်ားကို စြန္႔လြတ္ထား မွန္းမသိႏိုင္။ သူလိုငါလိုေခတ္အမ်ဳိးသမီး၊ အဂၤလိပ္ေဆးလက္ခံယံုၾကည္သံုးစြဲသူဟု ထင္ျမင္ ၾကေပမည္။ အေမေမြးကတည္းက အဂၤလိပ္ေဆးသာလွ်င္ ေဆးမွတ္ခဲ့ပါ၏။ ျမန္မာ့ေဆးကို မယံုၾကည္။ လွ်က္ဆားမ်ားဘယ္ေတာ့မွမလ်က္၊ ျမန္မာ့ဝမ္းႏႈတ္ေဆး လွ်ာေပၚမတင္၊ ေခါင္းကိုက္လွ်င္ အက္စ္ပရိုေသာက္ကာ ဝမ္းခ်ဳပ္လွ်င္ ဖရူးေဆာ့သာ သံုးခဲ့၏။ အားေဆး၊ ေသြးတိုးေဆး၊ အစာေၾကေဆး စသည့္အဂၤလိပ္ေဆးပုလင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးအဖံုဖံုကို ဝယ္ယူသံုးစြဲ လြန္း၍ ပိုက္ဆံအကုန္အက်မ်ားခဲ့၏။ လူလည္းခဏခဏခ်ဴခ်ာ၏။ ေနာက္ေနာက္က ကၽြန္မအိမ္တြင္ အဂၤလိပ္ေဆးပုလင္းအမ်ဳိးစံုထားခဲ့၏။ ထိုၾကားထဲမွ တစ္ခုခုျဖစ္လွ်င္ ဆရာဝန္ေခၚကာ ေဆးသာထိုး၏။ ျမန္မာေဆးဆိုလွ်င္ အထင္ေသးလြန္း၍ ဘယ္ေဆးမွ အေဆာင္မထား၊ အသံုးမျပဳ ေနခဲ့ေပသည္။ ျမန္မာ့ေဆးပညာကား နက္နဲက်ယ္ဝန္းေသာ ပညာစခန္းျဖစ္ေပ၏။ ေရွးေရွးျမန္မာ့လူထုအဆက္ဆက္ ထြန္းကားခဲ့ေလၿပီးကာမွ အဂၤလိပ္ စိုးမိုးေသာေခတ္၌ အမ်ဳိးသားမႈ၊ အမ်ဳိးသားပညာရပ္မ်ား တိမ္ေကာသြားသည့္အထဲတြင္ အဖိုးတန္ေသာ ေဆးပညာရပ္ႀကီးလည္း ပါဝင္သြားရျခင္းျဖစ္ေပသည္။

ကၽြန္မေလ့လာဆည္းပူးေသာ ျမန္မာ့ေဆးပညာမွာ ယခုေခတ္လူအမ်ားလက္ခံႏိုင္ရန္ ခဲယဥ္း ေသး၏။ လူအမ်ားလက္ခံႏိုင္ေအာင္၊ ေခတ္မွီေအာင္ လုပ္ခ်င္ေသာစိတ္မ်ား ျပင္းျပလွသည္။ အဂၤလိပ္ေဆးပညာကဲ့သို႔ ေျပာင္ေျပာင္လက္လက္ပစၥည္းကိိရိယာ တန္ဆာပလာေတြျဖင့္ သားသားနားနားေခတ္မီမီ စနစ္တက် မြမ္းမံႏိုင္ပါက လူေပါင္းကအထင္ႀကီးလက္ခံကာ ျမန္ျမန္အဆင့္အတန္းတိုးျမင့္သြားမည္ဟု ထင္ျမင္သေဘာရရွိသည္။ ဤျမန္မာ့ေဆးပညာတြင္ အဂၤလိပ္ေဆးပညာလို အူအတက္ေပါက္၊ အသဲတျခမ္းႀကီး၊ အဆုပ္ေရဝင္ စသည့္ေဝဒနာ အေခၚအေဝၚဆန္းဆန္းျပားျပား မရွိလွေခ်။ လူတို႔တြင္ ျဖစ္သမွ်ေဝဒနာကို တည့္၊ မတည့္ ရိုးရိုးပညတ္သေဘာျဖင့္ ကုသေသာေၾကာင့္ ေခတ္ကာလအလိုအားျဖင့္ ဆန္႔က်င္ေန၏။ သို႔ေသာ္ ဆရာဝန္ႀကီးမ်ားလက္ေလ်ာ့၍ ေသလုေသခင္ေဝဒနာမ်ားကို ဤနည္းျဖင့္ ကုသေပးခဲ့၍ ယခုတိုင္အသက္ရွွင္လ်က္ရွိေသာ သာဓကမ်ားေျမာက္မ်ားစြာရွိသည္။

(၄)
ကၽြန္မေနေသာ ေဘာက္ေထာ္အိမ္ႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္တိုက္တြင္ စတီးဘရားသားကုမၸဏီ ဆန္ဘက္ဌာန ကုယ္စားလွယ္ႀကီိး ဦးလွေမာင္ေနသည္။ ထိုပုဂၢိဳလ္မွာ က်န္းမာသည္မရွိ။ အၿမဲတန္းေမာဟိုက္ကာ အသံပ်က္လွ်က္ အသားအေရျပာေျခာက္ပန္ခ်ဳံးေန၏။ အခ်ဳိ႕ကတီဘီ ဟုေျပာၾက၏။ သူ၏ေရာဂါကို စတီးကုမၸဏီမွ ဆရာဝန္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ကုသ၍ေနေလသည္။ အဂၤလိပ္ေဆးကိုမျပတ္မီဝဲေနရ၏။ ေဆးမျပတ္ထိုးေနရ၏။ ေရာဂါမသက္သာ၍ ေနာက္ဆံုး အလုပ္တိုက္မသြားႏုိင္ေတာ့ဘဲ၊ အိပ္ယာထဲတြင္လဲလ်က္ဆရာဝန္ႀကီးႏွင့္ မျပတ္ကုသေနေလ သည္။ ဦးလွေမာင္ထံသို႔ သတင္းေမးေရာက္သြားေသာအခါ အေျခအေနမွာ အသက္ရွင္ဖို႔ မျမင္၍ ေမတၱာထားကာ ျမန္မာ့ေဆးပညာကို အရိပ္အေငြ႕ေျပာျပခဲ့သည္။ ဦးလွေမာင္အဖို႔ကား အဂၤလိပ္ေဆးဝါးမျပတ္မွီဝဲလာသူ ျဖစ္ရံုမက အထက္တန္းစားအဂၤလိပ္ေခတ္ပညာတတ္ တဦးျဖစ္သည့္အတိုင္း ျမန္မာ့ေဆးဝါးကို နားမွေလသံမၾကားခ်င္ေအာင္ အယံုအၾကည္ကင္းမဲ့ သူျဖစ္သည္။ ကၽြန္မလိုအမ်ဳိးသမီးတဦးက ျမန္မာ့ေဆးပညာတန္ဖိုး ေျပာေဟာျပျခင္းပင္ အထင္အျမင္ေသးစရာ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ေနလိမ့္မည္။ သူ႔အားသတိေပးသည့္အေနမွလြဲ၍ ကုသရန္မတိုက္တြန္းေခ်။ အဂၤလိပ္ေဆးကုရင္းမသက္သာပဲႏွင့္ ဇြတ္တိုးကုကာ အေသခံရ ေသသူမ်ားကဲ့သို႔ သူလည္းသက္သာသည္၊ မသက္သာသည္ မစဥ္းစားပဲ ေနာက္မဆုတ္ မည့္သူမွန္း အစင္းသိ၍ တိုက္တြန္းလိုစိတ္မရွိျခင္းျဖစ္သည္။ တေန႔ထက္တေန႔ ေရာဂါသည္း လာသည္။ သူ႔အိမ္ထဲသို႔ဝင္သြားေသာ ဆရာဝန္ႀကီး၏ ကားသြားကားျပန္အေခါက္ေရခ်င့္၍ ေရာဂါေတာ့သည္းေနၿပီ၊ ဘယ္ေတာ့ေသရွာမလဲဟု နားစြင့္ေနမိသည္။


ထိုအတြင္းတညတြင္ ကၽြန္မအားဟစ္ေအာ္ေခၚႏိႈးေနေသာ အသံတသံကို အိပ္ယာထဲမွၾကား မိသည္။ အိပ္ယာမွထကာ တံခါးေျပးဖြင့္လိုက္သည့္အခါ ဖိနပ္ပင္စီးမလာႏိုင္ပဲ ေမာႀကီိးပန္းႀကီး ေျပးလိုက္လာေသာဦးလွေမာင္၏ဇနီး ခင္ခင္စုျဖစ္ေန၏။ ဦးလွေမာင္အသက္ထြက္ေတာ့မည္ ျဖစ္၍ကယ္ပါဦးဟု ငိုႀကီိးခ်က္မ လာေခၚျခင္းျဖစ္သည္။။ အခ်ိန္မွာ ည ဆယ္နာရီခန္႔ရွိမည္။ လမ္းေပၚတြင္ေမွာင္မည္းေန၏။ ေမွာင္မိုက္ထဲတြင္ ကၽြန္မတို႔ႏွစ္ေယာက္ေျပးသြားၾကသည္။ လူမမာ၏အဂၤါရုပ္ကား နာရီပိုင္းေလာက္သာ ခံေတာ့မည့္လကၡဏာျပေနေခ်ၿပီ။ အေမာေဖာက္ ကာ က်ဳိ႕ထိုးလ်က္ မ်က္ျဖဴလန္ကာ ၾကပ္ေနေလၿပီ။ အနားမွခင္ခင္စု၏ မ်က္ႏွာကိုလွည့္ၾကည့္ လိုက္ကာ အသက္အရြယ္ငယ္ငယ္ႏွင့္ ကၽြန္မလို မုဆိုးမျဖစ္ေတာ့မွာပါလားဟု ကိုယ္ခ်င္းစာ ကာ ရင္ေလးသြားမိသည္။ “ဆရာဝန္မပင့္ဘူးလား”ဟု ကၽြန္မကေမးလိုက္သည္။ “မပင့္ေတာ့ပါဘူးမမရယ္… ကုေနတာၾကာလွၿပီမဟုတ္လား မနက္ကပဲ ေဆးထိုးသြားေသး တာပဲ၊ အခုေနသြားပင့္လို႔လည္း အေၾကာင္းထူးေတာ့မွာမဟုတ္ပါဘူး။ မရဘူးဆိုၿပီး ႄကြသြားမွာပဲ၊ ဒါေၾကာင့္မမကိုသတိရၿပီး မမမ်ားတတ္ႏိုင္လိုတတ္ႏိုင္ျငား ကိုကို႔ကံပဲဆိုၿပီး ေျပးလာတာပဲ၊ တတ္ႏိုင္ရင္ကယ္ဆယ္ပါမမရယ္” သနားစဖြယ္ရိႈက္သံျဖင့္ မ်က္ရည္ အသြယ္သြယ္က်ရင္းေျပာေနသည္။ ကၽြန္မလည္းသက္ျပင္းခ်လွ်က္ ၾကပ္ေမာေနေသာ လူမမာကိုေတြ၍ၾကည္ေနမိသည္။ ေဆးရံုကမရဘူး ဆရာဝန္ကမရဘူးဆိုမွ၊ ေရာဂါကၽြမ္းမွ ေသကာနီးမွ ျမန္မာ့ဘက္သို႔မ်က္စိလည္ကာ ရလိုရျငား ေနာက္ဆံုးကံစမ္းသေဘာ ထားတတ္ ပံုကိုခံရဖူးေပါင္းမ်ားလွပါေပၿပီ။
ဆရာဝန္သြားပင့္က သူတြက္ထားသည့္အတိုင္း မရေတာ့ဘူးသာေျပာမည့္ အေျခအေနမ်ဳိး ေရာက္ေန၍ ကၽြန္မတို႔ပင္ လက္ခံကုေပးရန္မေကာင္းေတာ့ေခ်။ “ေရာဂါကၽြမ္းေနၿပီ၊ ေသတာရွင္တာကေတာ့ ခင္ခင္စုေျပာသလို ဦးလွေမာင္ကံပဲ သက္သာေအာင္ေတာ့ ႀကိဳးစားပါ့မယ္” ။ လူမမာကို လက္ခံလိုက္ေသာ္လည္း ကၽြန္မတြင္ေဆးဝါးမရွိ၊ ေဆးေဆာင္ ထားသူမဟုတ္၍ ဦးလွေမာင္ႏွင့္တည့္သည့္ ဓာတ္ပစၥည္းတခုခုကို မီးဖိုထဲတြင္ ဝင္ရွာရ ေလသည္။ ကၽြန္မအလိုရွိေသာပစၥည္းကား အဆင္သင့္ပင္ အိိုးခြက္တိုက္ခၽြတ္သည့္ေနရာ ေရစင္တြင္ သြားေတြ႕ေလသည္။ အကယ္၍သာ ဦးလွေမာင္အား သူ႔အသက္မွာအိုးခြက္ တိုက္ရန္ မီးဖိုထဲမွေရစင္တြင္ပစ္ထားေသာ အုန္းခြံေျခာက္ဖတ္ေပၚတြင္ တည္ရွိေၾကာင္း ေျပာျပခဲ့လွ်င္ ဟက္ဟက္ပက္ပက္ရယ္ေမာေပလိမ့္မည္။ ယခုေသာ္ကား သတိမရွိ၊ ေမာၾကပ္ကာ အသက္ထြက္ခါနီးေန၍ ကၽြန္မလုပ္သမွ်မျငင္းႏိုင္ရွာပဲ ခံရေပေတာ့မည္။ စေလာင္းဖံုးထဲတြင္ မီးခဲမ်ာထည့္ကာ အုန္းခြံမွ အုန္းဖတ္ကိုႏြာခ်၍ ထြက္လာေသာအခိုးေတြကို သူ၏ႏွာေခါင္းေရာက္ေအာင္အနံ႔ေပးလိုက္သည္။ “ျဖစ္ပါမလားဟဲ့.. ေသခါနီိးလူနာကို ဒီိအေညွာ္နံ႔ႀကီးတိုက္ေနရင္ ျမန္ျမန္အသက္ထြက္မွာေပါ့ေတာ္” ။ ခင္ခင္စုအားတီးတိုးေျပာေန ေသာ ခင္ခင္စု၏မိခင္အသံကို မႈိင္းတိုက္ေနရင္းၾကားလိုက္ရသည္။ လူမမာအေရးႀကီး၍ အသက္လုေနခိုက္ သူတို႔ေက်နပ္ေအာင္ ရွင္းမေနႏိုင္ေပ။ အနံ႔ေၾကာင့္ေဝဒနာရသည္။ အနံ႔ေၾကာင့္ေဝဒနာ ခ်မ္းသာႏိိုင္သည္။ အနံ႔ကိုရႈရႈိက္ျခင္းကား ေဆးထိုးသလိုပင္ အေၾကာထဲ သို႔အျမန္ဆံုေရာက္သြားႏိိုင္သည္။ မတည့္သည့္အနံ႔တခုကို ရွဴရွိဴက္ရမည္ဆိုလွ်င္ ခ်က္ျခင္း ဇက္ေလး၊ ေခါင္းကိုက္လာႏိုင္သည္။ အနံ႔မွာအျမန္ဆံုး ထိေရာက္ႏိုင္ေသာ သတၱိတန္ခိုးရွိ၏။ ေဆးရံုတြင္ေမ့ေဆးအနံ႔ကို ရွဴရႈိက္ရံုျဖင့္ ခ်က္ျခင္းေမ့၍ အေသလိုျဖစ္သြားႏိုင္သည့္ သတၱိစြမ္းရွိ သကဲ့သို႔ လူမမာႏွင့္တည့္သည့္အနံ႔တခုစြမ္းစြမ္းထက္ထက္ေရြးေပးလိုက္ႏိုင္က ဤလက္နက္ ေလာက္ အျမန္ဆံုုးထိေရာက္ႏုိင္ေသာ လက္နက္မရွိေခ်။ သာမန္အားျဖင့္ စေလာင္းဖံုးႏွင့္ အနံ႔ဆိုးဆိုးသာ ျမင္ၾကသိိၾက၏။ အာရံုငါးပါးအနက္ အနံ႔၏အာနိသင္သေဘာကို သိခ်င္မွ သိေပမည္။
ေဝဒနာရျခင္းအေၾကာင္းမ်ားမွာ အာရံုငါးပါးေၾကာင့္ျဖစ္သည္လည္းရွိ၏။ မ်က္စိမွ၊ နားမွ၊ ႏွာေခါင္းမွ၊ လွ်ာမွ၊ အထိအေတြ႔မွ စသည္ျဖင့္ ေဝဒနာရႏိုင္သည္။ ဥပမာ မ်က္စိမွ ေသြးထြက္ သံယိုျမင္လွ်င္ ဤမ်က္စိအာရံုေၾကာင့္ ႏွလံုးထိခိုက္ေအာင္ေဝဒနာရႏိုင္၏။ ထို႔အတူ နားကၾကားသည့္အသံႏွင့္၊ ႏွွာေခါင္းမွရွဴသည့္အနံ႔ႏွင့္၊ လွ်ာမွစားသည့္အရသာႏွင့္ အထိ အေတြ႔ႏွင့္ စသည့္မတည့္သည္ဓာတ္သေဘာေၾကာင့္ ေဝဒနာရႏိုင္သလို တည့္သည့္ဓာတ္ျဖင့္ အာရံုငါးပါးမွေန၍ ေဝဒနာသက္သာ ခ်မ္းသာေအာင္ ကုစြမ္းႏုိင္၏။ ေဝဒနာကိုေဆးမတိုက္ဘဲ မ်က္စမွေန၍၎၊ နားမွေန၍၎၊ အထိအေတြ႔မွ၎ ကုႏိုင္ေသာနည္းမ်ားရွိေလသည္။ ကုသရာတြင္ လူမမာႏွင့္တည့္သည့္ဓာတ္ကိုသိရန္သာ အခရာျဖစ္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဓာတ္မသိရင္ခက္တယ္၊ ဓာတ္သိရင္အလြယ္ကေလးဆိုေသာ ေရွးစကားရွိခဲ့၏။ ေဝဒနာ အတြက္တည့္သည့္ဓာတ္သိဖို႔ရန္သာ အဓိကျဖစ္ေပသည္။
ခင္ခင္စုမွာ ဆရာဝန္ပင့္၍ ထူးမလာဟူေသာအသိျဖင့္ ကၽြန္မဘာလုပ္လုပ္မကန္႔ကြက္ေပ။ ေဘးနားတြင္တရႈံ႔ရႈံငိိုယိုလ်က္ ေျခမကိုင္မိ၊ လက္မကိုင္မျဖစ္ေနသည္။ ကၽြန္မမွာ လူမမာအနားမွမခြာ၊ အလစ္မေပး၊ အရိပ္အကဲခတ္ကာ မႈိင္းနာေအာင္သာ ထိုင္တိုက္ေပးေန ၏။ နာရီဝက္နီးနီးၾကာေသာအခါ ကၽြန္္မဆြဲေနသည့္ဓာတ္ဘက္သို႔ လိုက္ပါလာေသာလကၡဏာ အျခင္းအရာေတြ႕ရ၍ ကၽြန္မဝမ္းသာျခင္းကား စာဖြဲ႔၍ပင္မေျပာတတ္ေအာင္ ျဖစ္မိသည္။ အရင္လိုမႈျဖင့္ စေလာင္းဖံုးထဲတြင္ မီးခဲႏွင့္အနံ႔ရေအာင္ မႈိင္းေငြ႕ယူျခင္းကို သာမန္အားျဖင့္ ၾကည့္က ပစ္စလက္ခတ္ႏွင့္ မေလးစားရာဟု အေနာက္တိုင္းဆန္သည့္မ်က္စိ၌ ထင္ေကာင္း ထင္ေလမည္။ အကယ္၍သာ အနံ႔ရသည့္ ေခတ္မီကရိယာတန္ဆာပလာလက္နက္ျဖင့္ ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ကုသေပးမည္ဆိုပါက ဆရာဝန္ေျခႄကြ ျမက္ျမက္ကေလးရႏိုင္စရာရွိသည္ ဟု ေတြးမိေသးသည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာ့ေဆးပညာကား လူထုသံုးစြဲနိုင္ေသာပညာျဖစ္၍ ေရွးႏွစ္ေပါင္းေထာင္ေက်ာ္ေလာက္က ထြန္းကားလာေသာပညာတရပ္ကို အထင္မေသးအပ္ ေပ။
တခါက ပဲခူးေရႊေမာ္ေဓာ အုတ္ျမစ္ခ်ပြဲတြင္ ဘုရားေပၚ၌ ကုသိုလ္ျဖစ္ေဆးကုဌာနႀကီးဖြင့္လွစ္၍ လူနာတေထာင္ေက်ာ္ခန္႔ ကုသိုလ္ျဖစ္ေဆးေပးခဲ့စဥ္က အဂၤလိပ္ေဆးရံုအလကားရတယ္ဟု လူနာေတြအံုလာၾကသည္။ ေဆးတိုက္ေဆးထည့္ေပးမွ ျမန္မာေဆးဝါးမွန္း သိသြားၾကသည္။ သည္ကုသိုလ္ကို ကၽြန္မခဲရာခဲဆစ္လုပ္ရပံုမွာ ေဆးပညာျပန္႔ပြားေစရေအာင္ (နာစ္) သူနာျပဳဆရာမမ်ားကို ဘန္းျပရန္သူတို႔အဝတ္အစားအျပည့္အစံုျဖင့္ ငွားရမ္းေခၚသြားကာ အနာခြဲအဂၤလိပ္ကရိယာတန္ဆာပလာစံုစံုႏွင့္ ျမန္မာ့ေဆးကို သည္ပံုသည္နည္း လွ်ဴခဲ့ရဖူး၏။
လူမမာမွာတျဖည္းျဖည္းက်ဳိ႕ထိုရပ္လ်က္ မ်က္စိအထက္လည္ကာ အေမာၾကပ္ေနျခင္းမွ အသက္ရွဴစျပဳလာလွ်င္ပင္ ခုတင္ကိုဝိုင္းေနၾကေသာ ခင္ခင္စုႏွင့္အိမ္ရွ်ိလူမ်ားအား မေသပါဘူး စိတ္ခ်ဟု အားေပးစကားေျပာလိုက္ကာ စေလာင္းဖံုးခ်ၿပီး လူနာႏွင့္တည့္သည့္ဓာတ္ေတြကို တမ်ဳိးၿပီးတမ်ဳိးတြင္တြင္ႀကီး ဖိလုပ္ေနေလသည္။ လူမမာမွာ သန္းေခါင္ေက်ာ္ေလာက္မွ သတိျပန္လည္လာသည္။ ထိုညအဖို႔ အိမ္သို႔မျပန္ပဲ လူနာအနီးတြင္ စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ျပဳဳစု ကုသေပးေနရာ အခ်ိန္ကုန္သြားမွန္းပင္မသိေတာ့။ ညဦးကမ်က္ျဖဴဆိိုက္ကာ ၾကပ္ေမာလ်က္ ပစ္လိုက္ရေတာ့မည္ျဖစ္ေနေသာ လူမမာမွာ နံနက္ငါးနာရီေလာက္တြင္ ေရခဲႏွင့္ ပန္းသီးကို စားႏိုင္ေတာ့၏။ “ေက်းဇူးတင္လိုက္တာ ေဒၚမမေလးရယ္၊ ကၽြန္ေတာ့အသက္ကို ေဒၚမမေလး ကယ္ဆယ္တာပဲ” ပန္းသီးစားရင္း တုန္တုန္ခ်ည့္ခ်ည့္ အားနည္းေသာအသံကေလးႏွင့္ ေျပာေနသည္။ လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲေက်းဇူးတင္ေနေသာ လူမမာ၏မ်က္ႏွာကိုၾကည့္ကာ ၿပံဳးလိုက္မိသည္။ “ကၽြန္မကို ေက်းဇူးမတင္နဲ႔ ဦးလွေမာင္၊ အသက္ကိုကယ္ဆယ္တာက ကၽြန္မထက္ အုန္းဆံက ပိုမွန္လိမ့္မယ္၊ ဒီအုန္းဆံဟာ ဆရာဝန္ႀကီးထိုးတဲ့ ေဆးတလံုးဖိုး မေျပာနဲ႔၊ ေျပာရရင္ တျပာမွမတန္ဘူး။ ေစ်းထဲကအုန္းသီးေရာင္းတဲ့ဆိုင္မွာ အိုးခြက္တိုက္ဖို႔ အလကားသြားေတာင္းရင္ေတာင္ ရႏိုင္ပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ရင္ အုန္းဆံကိုသာတင္ပါ၊ အုန္းဆံကိုသာ ဦးခ်ပါ”
ကၽြန္မလည္း သူစဥ္းစားပါေစဟု ရယ္ရယ္ေမာေမာႏွင့္ တည့္တည့္ေျပာကာ ထျပန္လာခဲ့သည္။ က်န္းမာေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ အလြန္ အေနာက္တိုင္းဆန္ေသာ ဦးလွေမာင္ကား ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ယခုတိုင္အသားကို အပ္ႏွင့္တထိုးတည္းထိုးေနရေသာ ဝဋ္ဒုကၡႀကီးမွ ကၽြတ္ထြက္သြား၏။ မနက္စာစားၿပီးတမ်ဳိး၊ ညစာစားၿပီးတမ်ဳိး ထာဝစဥ္ေသာက္ေနရေသာ ေဆးဖိုးအကုန္အက် မရွိေတာ့ပဲ ျမန္မာ့နည္းျဖင့္သာ ဝၿဖိဳးေနေပ၏။ ကၽြန္မကဲ့သို႔ပင္ တိုင္းတပါးေဆးကို လံုးလံုးစြန္႔လြတ္လ်က္ ဤ့ျမန္မာ့ေဆးပညာကို ကိုးကြယ္လိုက္စားဆည္းကပ္ကာ ျမန္မာ့ ေဆးကိုသာ အားကိုးအားထားျပဳေတာ့၏။

(၅)
ေမာ္စကိုတြင္ ကၽြန္မအသံဝင္သြားသည့္အတြက္ ဆရာဝန္ေခၚရန္မလိုေၾကာင္း၊ ကၽြန္မတြင္ ျမန္မာေဆးပါေၾကာင္း အေအးလြန္၍ အသံဝင္ျခင္းမွ်သာျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပကာ ျငင္းခဲ့မိသည္။
ကိုယ့္တိုင္းျပည္၊ ကိုယ့္ပညာ၊ ကိုယ္ေဆးရွိေသာႏိုင္ငံဟု လူမ်ဳိးျခားက သိမွသိပါေလစ။ ကၽြန္မအသံဝင္သြားသည့္အတြက္ မည္သူ႕ကိုမွလည္းဒုကၡမေပးခဲ့၊ အေႏွာက္အယွက္မျပဳ၊ သြားရင္းလာရင္း ကိုယ့္ေဆးကိုယ္စား၍ အသံကိုျပန္ထြက္ေအာင္လုပ္လိုက္သည္။
ေမာ္စကို၌ ျမန္မာေဆးစားေၾကာင္း ဆရာဝန္ေခၚရန္မလိုေၾကာင္း ျငင္းဆန္မိသည့္အတြက္ ကၽြန္မႏွင္လိုက္ပါလာေသာ ယဥ္ေက်းမႈအဖဲြ႕ဝင္ အခ်ဳိ႕ေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားက ကၽြန္မ၌ တီိဘေရာ ဂါပိုးရွိသည္ဟုစြပ္စြဲၾကျခင္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံေရာက္မွ ဝမ္းနည္းစြာပင္ ၾကားရေတာ့သည္။ “ဆရာဝန္မေခၚရဲတာ တီဘီရွိတာ လူမသေစခ်င္လို႔လား” ဟု တဦးကထင္ျမင္ခ်က္ေပးျခင္းကို တဦိးကဟုတ္မွာပဲဟု ေထာက္ခံကာ ကၽြန္မတြင္တီဘီေရာဂါရွိေၾကာင္း အခ်င္းခ်င္းဝါဒျဖန္႕ လ်က္ ေရာဂါမကူးစက္ေစရန္ ကၽြန္မအနာမကပ္မိေအာင္ အခ်င္းခ်င္းလက္ကုပ္ သတိေပး ေနၾကမွန္းလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံေရာက္မွ သိရေတာ့သည္။
ကၽြန္မကုိမေျပာထားႏွင့္ ကၽြန္မစကားေျပာမိေသာသူကို သူတို႔အနားကပ္လွ်င္ ေမာင္းထုတ္ ပစ္ၾကေၾကာင္း ကိုလည္းျပန္ေျပာျပမွပင္ သိေတာ့သည္။ ကၽြန္မႏွင့္မ်က္ႏွာခ်င္းဆုင္ စကားေျပာမိ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံျပန္ေရာက္လွ်င္ ဓာတ္မွန္ေျပးရိုက္ၾကည့္မည္ ဆိုေသာသူမ်ား လည္းရွိေသးသည္။ တီဘီဆုိလွ်င္လူတိုင္းေၾကာက္ၾကသည္။ လူတိုင္းေရွာင္ခြာၾက၏။ တီဘီစြဲလွ်င္ ေသရမည္ဟု လူတိုင္းထင္မွတ္ၾက၏။ တီဘီမွာျမန္မာလူမ်ဳိးတို႔၏ ႏႈတ္ဖ်ားမွာ ေခတ္ဆန္ဆန္စကားျဖစ္ေနသည္။ ေမာ္စကိုမွအျပန္ တာရွကင့္ၿမိဳ႕တြင္ တညသ၌ မအိပ္ႏိုင္ပဲ အခန္းထဲက ကုလားထိုင္တလံုးမွာ တညလံုးလံုးမိုလင္းသည္အထိ ထိုင္ေနေလသည္။ နံနက္လင္းေသာ္ တၿမိဳ႕လံုး၌ ႏွင္းဝတ္ျဖဴမ်ားဖံုးအုပ္ထားျခင္းကို မွန္ျပတင္းမွ ျမင္ေနရသည္။
ဝါဂြမ္းပြင့္မ်ားကဲ့သို႔ အဆုပ္လိုက္၊ အခဲလိုက္ အိေနေသာႏွင္းပြင္မ်ားမွာ တိုက္ေခါင္မိုးမ်ား၊ သစ္ကိုင္းအခက္အလက္မ်ားတြင္ တြဲလႊဲဆိုင္းေနသည္။ ညကတညလံုးမအိပ္၍ တမႈံုမႈံ က်ေနေသာ ႏွင္းထုဲသို႔မထြက္ခ်င္ေသာေၾကာင့္ ထိုေန႔အဖို႔ အထည္စက္ရံုႀကီးသို႔ လိုက္မၾကည့္ပဲ ဟိိုတယ္ထဲတြင္ေနရစ္ခဲ့သည္။ ညေနဘက္ထမင္းစားပြဲတြင္ ကၽြန္မတို႔ကို ဆိုဗီယက္ ျပည္ေထာင္စုနယ္စပ္အထိလိုက္ပို႔ေသာ မစၥတာ ဒရန္ေနာ့က ေဒၚမမေလး ေနေကာင္းသြားၿပီလားဟု စားပြဲထိပ္က လွမ္းေမး၏။ “ကၽြန္မေနေကာင္းပါတယ္” ဟုျပန္ေျဖလိုက္သည္။ “ေက်းဇူးအမ်ားႀကီးတင္ပါတယ္”
ကၽြန္မေနေကာင္းပါတယ္ဆိုျခင္းကို သူက ဘာေၾကာင့္မ်ား ေက်းဇူးအမ်ားႀကီးတင္ရပါလိမ့္ဟု သူ႕အေျဖကို နားမလည္ခဲ့။ ကၽြန္မကိုဘာေၾကာင့္ေက်းဇူးတင္မွန္း မေမးျမန္းခဲ့မိေပ။ ျမန္မာႏိုင္ငံျပန္ေရာက္၍ ကၽြန္မအား တီဘီအျဖစ္ ဝါဒျဖန္႔ေနၾကမွန္းသိရေသာအခါမွ မစၥတာ ဒရန္ေနာ့ကို အားနာသြားမိသည္။

ကၽြန္မစိတ္အဝင္စားဆံုးအရာကား ေဂ်ာ္ဂ်ီယာနယ္၊ ဂါဂရာၿမိဳ႕တြင္ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ က်န္းမာေရးဌာနမွ အထူးတလည္တည္ေဆာက္ေပးထားေသာ အလုပ္သမားမ်ား အနားယူ အပန္းေျဖေဆးကုစခန္းျဖစ္သည္။ အေဆာက္အအံုႀကီးမွာ ႀကီးက်ယ္ခန္းနားလွသည္။ ေဆးကုဌာနမႈး ဆရာဝန္ႀကီးက အခန္းခန္းအေဆာင္ေဆာင္ကို လိုက္၍ျပသည္။ အိပ္ခန္း၊ ဧည့္ခန္း၊ စားခန္းမ်ားအျပင္ေခတ္မီနည္းမ်ားျဖင့္ ေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိးကို ကုသေပးေသာ ေဆးခန္းမ်ားကိုေတြ႕ရသည္။ အလုပ္သမား မိန္းမ၊ ေယာက်္ားမ်ား၏ ေဝဒနာကို ဓာတ္ႏွင့္ ကုသပံု၊ ေရေလာင္း၍ ကုသပံု၊ ကန္႔ေရခ်ဳိးကာ ကုသပံုကုသနည္း မ်ဳိးစံုေတြရသည္။ စိမ္းညႈိ႕ကာတညီတညာတည္း မိုးေပၚသို႔ကန္ေတာ့ထိုးေနၾကသည့္ ဆိုက္ပရပ္ပင္ႀကီးမ်ားမွာ အေဆာက္အအံုကိုၿခံရံကာ စီတန္းေပါက္ေနၾကသည္။ အေဆာက္အအံုအတြင္း ေျမရာ ကြက္လပ္မ်ားတြင္ လွပေသာဥယ်ာဥ္မ်ားလုပ္ထားသည္။ အဆုပ္အဆုပ္ပြင့္ေနၾကသည့္ ႏွင္းဆီပြင့္ႀကီးမ်ားကို ေနရာမလပ္ေတြ႕ရသည္။ အလုပ္သမားမ်ားအနားယူလာခိုက္ မ်က္စိေအး၊ နားေအး စိတ္လက္ခ်မ္းသာ ၾကည္လင္စရာျဖစ္ေအာင္ ေနရာတိုင္း၌ျပဳျပင္ မြမ္းမံထားေလသည္။ အေဆာက္အအံုအေနာက္ဖက္တြင္ ျပန္႔ေသာဝရန္တာႀကီး ထုတ္ထား သည္။ ပက္လက္ကုလားထိုင္မ်ားခင္းလ်က္ ေလညင္းခံေနေသာ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္မွ အလုပ္သမားမ်ားကိုေတြ႕ရသည္။ ေလမွာတညင္းညင္း တသုန္သုန္တိုက္ခတ္လ်က္ရွိ၏။ ဝရန္တာတဘက္ရွိ ပင္လယ္နက္ႀကီးကား နက္ျပာေရာင္ထလ်က္ အလွမ္းေဝးေဝးၾကည့္ လိုက္လွ်င္ မိုးေကာင္းကင္၏ တမ္သားတိမ္ျပာတု႔ိႏွွင့္ ထိေနေသာေရျပာႏွင့္ တိမ္ျပာမွာ တသားတည္းက်ေနသည္။ ဝရန္တာမွပင္လယ္က်ယ္ႀကီးကို ေငးေမွ်ာ္ၾကည့္မိေသာအခါ ပင္လယ္ထဲတြင္ လႈိင္းမရွိ၍ ၿငိမ္သက္ေနသည္။
ပင္လယ္ထဲမွေဝွ႔သုတ္တိုက္ခတ္လာေသာ ေအးျမေသာေလကိုရွဴလ်က္ နက္ရႈိင္းေသာ ပင္လယ္နက္ႀကီးထဲတြင္ ေဆးပညာစိတ္ကူးျဖင့္ ျမွပ္နစ္ေနစဥ္ အျပာရင့္ေသြး ကတၱီပါေကာ္ ေဇာထက္တြင္ ကင္းကေလးတေကာင္ တရြရြတြားသြားေနသလို ထင္မွတ္ရေသာကမ္းဘက္ သို႔ေလွာ္ခတ္လာသည့္ ေလွကေလးကို မနည္းပင္ စိုက္ၾကည့္ရေလသည္။